Het tryptofaanarme FODMAP-dieet zou bijdragen tot een sterkere verlichting van de symptomen van het prikkelbare-darmsyndroom (PDS) dan het klassieke FODMAP-dieet. Poolse onderzoekers hebben dat vastgesteld in een niet-geblindeerde, klinische studie waar 40 gezonde deelnemers en 80 PDS-patiënten aan deelnamen. Het viel op dat deze aanpak ook symptomen van angst en depressie verminderde.
FODMAP is het dieet dat het vaakst aanbevolen wordt bij PDS. In eerste instantie wordt alle voeding met snel fermenteerbare suikers vermeden, die zouden aanleiding geven tot te veel gasvorming, vaak een directe oorzaak van buikpijn. De helft van alle PDS-patiënten ondervindt hiermee al sterke verbetering. Na een periode van twee tot zes weken worden FODMAP-voedingsmiddelen een voor een terug in het voedingspatroon ingebouwd naargelang de persoonlijke impact.
Poolse onderzoekers menen dat tryptofaan ook oorzaak kan zijn van prikkelbare-darmsymptomen. Een deel van tryptofaan wordt in het lichaam gebruikt voor de aanmaak van serotonine en PDS-patiënten hebben gemiddeld hogere serotonineniveaus. Serotonine is een neurotransmitter in de hersenen én in de darmen, waar het de 'beweeglijkheid' van de darmen regelt. Tryptofaan wordt bovendien aangewend voor de productie van kynurenine, dat met ontsteking en zenuwschade geassocieerd wordt.
De score voor spijsverteringsproblemen (GSRS) daalde van 33,4 naar 20,6 in de gewone FODMAP-groep, en van 33,3 naar 16,4 in de tryptofaanarme groep. Ook voor de Hamilton-depressie- en Hamilton-angstscore was een betere evolutie aantoonbaar in de tweede groep. Voor buikpijn (-40 vs. -63%) en diarree (-34 en -65%) waren de verschillen nog het duidelijkst.
Aan het begin van de studie zagen de onderzoekers dat het niveau van 5HIAA en kynurenine hoger was bij PDS-patiënten dan bij gezonde deelnemers. Tryptofaanrestrictie zorgde voor een daling van 5HIAA en quinolinezuur (een neurotoxisch kynurenine-metaboliet).
Volgens de onderzoekers is een inname van 3,5-5 mg tryptofaan per kg lichaamsgewicht al genoeg; in de tryptofaanarme groep wordt naar een inname van 13 mg/kg lichaamsgewicht gestreefd. Tryptofaanrestrictie kan een nieuwe behandeloptie worden bij PDS, zoals restrictie van gluten, lactose en FODMAP's al vaak toegepast wordt door patiënten.
Referentie:
Chojnacki C, Poplawski T, Blonska A et al. The Usefulness of the Low-FODMAP Diet with Limited Tryptophan Intake in the Treatment of Diarrhea-Predominant Irritable Bowel Syndrome. Nutrients. 2023; 15(8) doi:10.3390/nu15081837