Overgewicht gaat gepaard met de ontsteking van wit vetweefsel. De oorzaak hiervan was tot voor kort onduidelijk. Onderzoekers hebben aangetoond dat bij overgewicht de hoeveelheid glutamine in vetcellen afneemt, waardoor verschillende ontstekingsbevorderende mechanismen geactiveerd worden.
Een voedingspatroon en leefstijl waarbij een overschot aan calorieën wordt gegeten en er weinig lichaamsbeweging plaatsvindt, leidt tot overgewicht. De extra calorieën worden in het lichaam in wit vetweefsel opgeslagen als triglyceriden. Hierdoor groeien de vetdeeltjes en ontstaat er een laaggradige ontsteking die een negatieve impact op verschillende lichaamsfuncties heeft. Complicaties bij overgewicht zijn bijvoorbeeld insulineresistentie, diabetes type 2 en cardiovasculaire aandoeningen.
Glutamine in vetcellen
De oorzaak van het ontstaan van ontstekingen in wit vetweefsel was tot voor kort onduidelijk. Onderzoekers van het Karolinska Instituut (Stockholm, Zweden) hebben hierin verandering gebracht.
Door het analyseren van metabolieten uit vetweefsel kwamen zij tot de conclusie dat het gehalte van het aminozuur glutamine in vetcellen significant lager was van mensen met overgewicht. Dit liet hun onderzoek zien bij een groep van 81 vrouwen, waarvan 29 zonder en 52 met overgewicht. Er bleek een verband te zijn tussen het gehalte van glutamine en het percentage lichaamsvet en de grootte van vetcellen.
In experimenteel vervolgonderzoek toonden zij aan dat een tekort aan glutamine resulteert in een toename van ontstekingsbevorderende stoffen. De inzet van glutamine zou daarom een interessante behandeloptie kunnen zijn bij overgewicht.
Glutamine remt overgewicht
Bovenstaande bevindingen zijn in lijn met een dierstudie die de wetenschappers uitgevoerd hebben waarbij muizen gedurende vijf weken op een dieet met een hoog vetgehalte werden gezet. Tijdens de laatste twee weken kregen zij daarnaast glutamine of een placebo.
Zoals verwacht nam het lichaamsgewicht van de muizen toe. Echter, de muizen die behandeld werden met glutamine lieten een lagere gewichtstoename zien, dan de muizen die placebo gekregen hadden. Bovendien waren de nuchtere glucosewaarde en HOMA-IR (een maat voor insulineresistentie) gunstiger in de behandelde dieren en waren de vetcellen minder groot.
In een andere studie, waarbij de dieren gedurende acht weken een behandeling met glutamine kregen, resulteerde de toediening van glutamine tevens in een afname van wit vetweefsel en hyperglycaemie. Dit geeft aan dat langer gebruik meer gezondheidsvoordeel oplevert.
Deze bevindingen worden verder ondersteund door resultaten uit bevolkingsonderzoek waaruit blijkt dat een lage concentratie glutamine een voorspellende factor is voor het ontstaan van diabetes type 2.
Glutamine remt ontsteking
De onderzoekers van het Karolinska instituut vonden dat vetcellen in de aanwezigheid van voldoende glutamine, het aminozuur als energiebron gebruiken. Bij een tekort aan glutamine schakelt de cel echter over naar glycolyse, waarbij suiker als energiebron wordt gebruikt. Dit resulteert in de aanmaak van ontstekingsbevorderende stoffen, zoals de cytokinen CCL2, interleukine (IL) 1B en IL-6. Door glutamine toe te voegen aan de vetcellen verminderde de glycolyse en werden ontstekingsprocessen geremd, waarbij een hogere concentratie glutamine een groter ontstekingsremmend effect had.
Het aminozuur glutamine is het meest voorkomende aminozuur in het menselijk lichaam en essentieel onder bepaalde omstandigheden. Uitgebreid onderzoek laat zien dat glutamine een ontstekingsremmende werking heeft in zowel wit vetweefsel als afweercellen, waaronder T-cellen en macrofagen.
Vervolgonderzoek moet nu uitwijzen of suppletie met glutamine zinvol is bij het reguleren van de glucosehuishouding en het remmen van laaggradige ontsteking bij overgewicht.
Referentie:
Petrus P, Lecoutre S, Dollet L, et al. Glutamine Links Obesity to Inflammation in Human White Adipose Tissue. Cell Metab. 2020 Feb 4;31(2):375-390.e11.
Bron: Springfield Nutra