Patiënten met chronische nierziekten zijn een bekende risicogroep voor hart- en vaatziekten. Uit onderzoek is gebleken dat de verhoogde mate van kalkafzetting in de slagaderwand bijdraagt aan een viervoudig risico op cardiovasculaire mortaliteit.
Ophoping van calcium in de slagaderwand veroorzaakt verstijving van de vaten resulterend in een verstoorde bloedcirculatie en hoge bloeddruk.
Vitamine K2 to rescue
Bij zestig tot tachtig procent van de dialysepatiënten komt matige tot ernstige aderverkalking voor. Suppletie met vitamine K2 zou de aderverkalking bij deze hoog risicopatiënten aanzienlijk kunnen afremmen.
Verschillende studies illustreren het belang van een adequate vitamine K2-inname voor de preventie van arteriële verkalking bij zowel gezonde personen als bij chronische nierpatiënten. De aderverkalking die optreedt bij nierpatiënten is van hetzelfde type als de verkalking die voorkomt bij ouderen.
Het verkalkingproces is een actief gereguleerd proces, waarbij factoren die kalkafzetting remmen in actie komen en de activiteit van factoren die kalkafzetting bevorderen tegengaan.
Matrix Gla-proteïne (MGP), een krachtige remmer
Vitamine K2 activeert één van de krachtigste remmers van vasculaire kalkafzetting, namelijk het matrix Gla-proteïne (MGP).
Matrix Gla-proteïne (MGP) is een klein eiwit – bestaat uit 84 aminozuren waaronder glutamine en serine – en wordt uitgescheiden door het kraakbeen en arteriële wandcellen. Doordat MGP negatief geladen is, vertoont het een grote bindingscapaciteit voor circulerende calciummoleculen en hydroxyapatietkristallen. Kortom MGP helpt arteriële kalkaanslag te voorkomen. Naast calciumchelator zorgt MGP ook voor autofagische klaring, waardoor de vaatwanden worden proper gehouden .
Onder invloed van vitamine K2 dient MGP geactiveerd te worden. Bij een tekort aan vitamine K2 gebeurt dit in onvoldoende mate.
Besluit: vitamine K2 kan beschouwd worden als een eenvoudige nutritionele optie om cardiovasculaire aandoeningen en -mortaliteit in hemodialysepatiënten te verminderen.
Arteriële kalkafzetting en orale vit K2-suppletie
Vitamine K2 is een vetoplosbare vitamine die verschillende subtypen omvat. Uit studies is gebleken dat MK7 de grootste biologische beschikbaarheid alsook de langste halfwaardetijd vertoont in vergelijking met andere vormen.
Zes weken suppletie met vitamine K2 (MK7), in doses van 45, 135 of 360 microgram, deed de spiegels van inactief MGP bij nierpatiënten dalen op dosisafhankelijke wijze. Dit suggereert dat de verstoorde remming van arteriële kalkafzetting verbeterd zou kunnen worden door voedingssuppletie met vitamine K2.
Bij de laagste dosis reageerde 80 procent van de patiënten met verlaagde spiegels van inactief MGP en bij de hoogste dosis was de respons 100 procent.
Ook de combitherapie 90 mcg vitamine K2 (MK7) met 10 mcg vitamine D3 – gedurende een inname van 9 weken – zorgde voor een daling van de circulerende dp-ucMGP-spiegels, waardoor de arteriële calcificatie afgeremd werd
Referenties:
- Stefanos Roumeliotis et al. Vascular Calcification in Chronic Kidney Disease: The Role of Vitamin K- Dependent Matrix Gla Protein. Front. Med., 24 April 2020 Sec. Nephrology
- Ellen C. M. Cranenburg et al. Vitamin K intake and status are low in hemodialysis patients. Kidney International Volume 82, Issue 5, 1 September 2012, Pages 605-610
- Ralf Westenfeld et al. Vitamin K2 Supplementation Reduces the Elevated Inactive Form of the Calcification Inhibitor Matrix GLA Protein in Hemodialysis Patients. Am J Kidney Dis . 2012 Feb;59(2):186-95.