Diverticulose: divertikels in de dikke darm
Divertikels zijn kleine uitstulpingen van colonslijmvlies in de darmwand door de colonwand heen in de buikholte, als gevolg van een verslechterde kwaliteit van de darmwand. Het komt vaker voor in de westerse wereld. Meerdere factoren kunnen hierbij een rol spelen, zoals verkeerde voedingskeuzes (te weinig vezels), leeftijd, omgevingsfactoren, leefstijl, het microbioom, genetica en motiliteit. Zolang divertikels niet ontsteken, zorgen ze voor weinig last. Vaak merken mensen niet eens dat ze divertikels hebben en worden ze bij toeval ontdekt. Divertikels zijn geen poliepen. Poliepen groeien namelijk op het slijmvlies van de darm naar binnen en kunnen kwaadaardig worden, in tegenstelling tot divertikels.
Diverticulitis: ontsteking
Bij een op de vijf mensen ontsteekt een divertikel wel. Diverticulitis kan klachten geven zoals buikpijn, koorts, een opgezette buik, misselijkheid en ernstige diarree of verstopping. Ook kan er bloed bij de ontlasting zitten. Roken, weinig bewegen, weinig vezels eten, overgewicht en het gebruik van NSAID’s (pijnstillers die de darmwand kunnen irriteren) kunnen het risico op diverticulitis vergroten.
Gecombineerde therapie met Rifaximine en arabinogalactanen-lactoferrine
In een studie van Pietrzak et al. werd de effectiviteit van een gecombineerde therapie onderzocht met het geneesmiddel Rifaximine (dit wordt soms los voorgeschreven bij diverticulitis) en een prebiotisch preparaat met oplosbare vezels arabinogalactanen en lactoferrine. Gekeken werd naar vermindering van symptomen, een verbetering van de stoelgang, het voorkomen van een recidief en naar de therapietrouw van patiënten. Het retrospectief observationeel onderzoek werd uitgevoerd bij patiënten met eerdere recidieven. 281 patiënten werden geëvalueerd, waarvan 67,6% vrouwen, met een gemiddelde leeftijd van 65 jaar. Zij werden cyclisch behandeld met Rifaximine, ten minste 400 mg tweemaal daags gedurende 7 dagen elke maand en dagelijks met suppletie (1 zakje) met 5 gram arabinogalactanen en 50 mg lactoferrine.
Fikse vermindering van symptomen zoals pijn, constipatie en diarree
Na 6 maanden behandeling was er een flinke vermindering van de totale ernstscore (van 8,5 punten, waarbij 15 punten maximaal was, naar 1,28) en een verbetering van elke symptoomscore (van gemiddeld 1,7 punten, waarbij 3 maximaal was, naar 0,26). Het ging om een opgeblazen gevoel, constipatie, diarree, pijn en soepelheid van de ontlasting. De ontlastingsfrequentie was genormaliseerd in elke groep. Bij maar liefst 31,7% waren alle symptomen opgelost. De therapietrouw van de patiënten was goed tot zeer goed in 92,9% van de gevallen. Deze gecombineerde therapie bleek dus risico’s op opvlammingen en complicaties te minimaliseren, pijn te verminderen, de stoelgang te verbeteren en de algehele kwaliteit van leven te verbeteren.
Probiotica en vezels bij diverticulitis?
Overgroei van pathogenen en veranderingen in de darmflora kunnen zorgen voor symptomen en ontsteking bij divertikelziekten. In het overzicht van Guslandi blijken enkele probioticumstammen effectief wanneer zij gecombineerd worden met vezelrijke voeding of het medicijn Mesalamine (een ontstekingsremmend middel). Enkele resultaten bij symptomatische ongecompliceerde diverticulose (SUDD in het Engels):
- Inname van Escherichia coli non-pathogeen stam Nissle 1917 gedurende 6 maanden door een kleine groep patiënten met SUDD bleek de duur van de klinische remissie te verlengen en de buiksymptomen te verbeteren.
- Na inname van een mengsel van Lactobacillus acidophilus 145, Lactobacillus helveticus ATC 15009 en Bifidobacterium spp. 420 door 46 patiënten gedurende 6 maanden was 68% symptoomvrij.
- 50 patiënten hadden na inname van Lactobacillus paracasei F19 samen met een vezelrijk dieet aanzienlijk minder buikpijn en een opgeblazen gevoel dan patiënten met alleen een vezelrijk dieet.
- Een combinatie van Lactobacillus casei en Mesalamine was effectief in het handhaven van remissie op lange termijn (12 tot 24 maanden).
- 52 patiënten met SUDD namen 6 maanden alleen een vezelrijk dieet of een combinatie van vezelrijke voeding en een symbiotisch product (L. paracasei B21060 en arabinogalactanen / xylooligosacchariden). Beide groepen hadden minder buikpijn, waarbij de combinatietherapie sneller effect bracht. Een vezelrijk dieet alleen bleek niet effectief.
Hou je darmen in een goede conditie!
De volgende tips kunnen hierbij helpen:
- Kies voor onbewerkte biologische vezelrijke voeding met groenten, fruit, peulvruchten, noten, zaden. Vrouwen eten het best minimaal 30 gram vezels per dag en mannen 40 gram.
- Arabinogalactanen vind je in onder andere prei, wortelen, zwarte bonen, radijs, peren, kokosnoot, tomaten en curcumine.
- Kies ook voor probiotische voeding: bijvoorbeeld dagelijks 1 portie kefir, een glas kombucha, of een beetje kimchi of andere gefermenteerde groenten bij de maaltijd.
- Zorg voor voldoende vochtinname: elke dag min. 1,5 tot 2 liter zuiver water.
- Stop met roken - met behulp van een tabakoloog - indien dat aan de orde is.
- Zorg voor 150 min beweging per week, bij voorkeur in openlucht.
Referenties:
- Pietrzak, A.M. et al. (2020). Combined therapy: rifaximin-α and arabinogalactan with lactoferrin combination effectively prevents recurrences of symptomatic uncomplicated diverticular disease. Polish Journal of Surgery, 92(2)
- Guslandi, M. (2014) Probiotics in diverticular disease: not ready for prime time? Expert Review of Gastroenterology & Hepatology, 585-586
Bron: https://www.biok.center/artikel/diverticulose-aanpakken-met-prebiotische-vezels-en-lactoferrine