Co-enzym Q10 bij kunstmatige voortplantingstechnieken

Co enzym Q10Suppletie met co-enzym Q10 kan mogelijk de slagingskans van kunstmatige of geassisteerde voortplantingstechnieken verbeteren. Het verbetert de kwaliteit van zowel eicellen als spermacellen. Een reviewstudie laat zien dat co-enzym Q10 de kans op een zwangerschap kan verbeteren bij vrouwen met bepaalde vruchtbaarheidsproblemen die een kunstmatige voortplantingstechniek ondergaan.

Ongeveer 40-45% van de gevallen van onvruchtbaarheid komt voor rekening van factoren bij de vrouw. Een hogere leeftijd en een verlaagde eicelvoorraad zijn enkele van de meest bestudeerde factoren. Beide hebben ze te maken met oxidatieve stress [1]. Wanneer de eicelvoorraad laag is levert (hormonale) stimulatie van de eierstokken, als onderdeel van een kunstmatige voortplantingstechniek, vaak onvoldoende eicellen op voor een goede slagingskans. Dit wordt aangeduid als een lage eierstok-respons (POR, poor ovarian response).

Griekse onderzoekers evalueerden de resultaten van vijf verschillende studies waarin het effect werd vergeleken van suppletie met co-enzym Q10, voorafgaand aan geassisteerde voorplanting, met placebo of geen behandeling [1]. Het betrof in totaal 449 vrouwen, waarbij het niet eerder gelukt was om zwanger te worden, met of zonder de hulp van kunstmatige voortplantingstechnieken of een andere vruchtbaarheidsbehandeling. Van deze vrouwen hadden 286 een lage eierstok-respons (POR) en de overige 163 vrouwen hadden Polycysteus Ovarium Syndroom1 (PCOS). PCOS komt voor bij vijf tot tien procent van alle vrouwen. De vrouwen met PCOS waren 21-40 jaar oud (gemiddeld 29 jaar) en vrouwen met POR 28-43 jaar (gemiddeld 36 jaar).

Vrouwen met POR kregen gedurende acht weken eenmaal daags 600 mg of driemaal daags 200 mg co-enzym Q10, of ze kregen twaalf weken lang tweemaal daags 600 mg Q10.
De vrouwen met PCOS waren ongevoelig voor de standaardbehandeling (follikelstimulatie en ovulatie-inductie) en kregen driemaal daags 60 mg co-enzym Q10 gedurende een cyclus in aanvulling op de standaardbehandeling [1].

Stijging aantal zwangerschappen

In deze review gaf suppletie met co-enzym Q10 een verdubbeling (28,8% vs. 14,1%) van het aantal zwangerschappen ten opzichte van de controlegroepen (placebo of geen behandeling). Dit gold voor beide subgroepen (POR en PCOS). Het aantal rijpe follikels en ovulaties steeg duidelijk bij de vrouwen met PCOS. Hoewel er onvoldoende gegevens beschikbaar waren voor de evaluatie van het effect van co-enzym Q10 op het aantal levendgeborenen en op het aantal miskramen, was er wel een positieve trend te zien.
Deze systematische review laat zien dat suppletie met co-enzym Q10 een gunstig effect kan hebben bij minder vruchtbare vrouwen door POR of PCOS, die een kunstmatige voortplantingstechniek ondergaan [1].

Oxidatieve stress en mitochondriale functies

Oxidatieve stress heeft een negatief effect op de eicelvoorraad en op in vivo en in vitro voortplantingsprocedures [1]. Oxidatieve stress neemt toe met de leeftijd, terwijl de productie van co-enzym Q10 afneemt. Ook de gebruikelijke IVF-procedures op zich kunnen in hoge mate leiden tot oxidatieve stress [2].
Suppletie van co-enzym Q10 verhoogt de concentratie van co-enzym Q10 in zowel de folliculaire vloeistof waarin eicellen rijpen, als in het zaadvocht en spermacellen [3,4]. Diverse studies laten zien dat suppletie met co-enzym Q10 de kwaliteit van ei- en spermacellen verbetert en mitochondriale dysfunctie en DNA-breuken tegengaat en de bevruchtingskans, embryo-rijping en -kwaliteit kan verbeteren [1,2,5,6]. Co-enzym Q10-suppletie bij koppels heeft geresulteerd in verbeterde uitkomsten van kunstmatige voortplantingstechnieken [4].
Opgemerkt dient te worden dat de suppletieduur relatief kort was in de Griekse reviewstudie, aangenomen dat er mogelijk 90-100 dagen nodig zijn om de kwaliteit van eicellen te verbeteren. De suppletieduur in verschillende studies bij subfertiele mannen duurde wel langer, namelijk 3, 6 en 6,5 maanden [4].

Ubiquinol

De opname van co-enzym Q10 kan verbeterd worden door inname met een vetrijke maaltijd. Bovendien verbetert de biologische beschikbaarheid door een formulering waarin co-enzym Q10 volledig is opgelost. De hoogste biologische beschikbaarheid kan bereikt worden met de gereduceerde vorm van co-enzym Q10 (ubiquinol) [1,7].

1Bij PCOS vindt er geen of minder vaak een eisprong plaats. Er zijn meerdere follikels tegelijkertijd (i.p.v. van 1 follikel), die echter niet goed groeien en daardoor vaak niet tot een eisprong leiden.

Referenties:

  1. Florou P, Anagnostis P, Theocharis P, et al. Does coenzyme Q10supplementation improve fertility outcomes in women undergoing assisted reproductive technology procedures? A systematic review and meta-analysis of randomized-controlled trials. J Assist Reprod Genet. 2020 Oct;37(10):2377-2387.
  2. Zhang M, ShiYang X, Zhang Y, et al. Coenzyme Q10 ameliorates the quality of postovulatory aged oocytes by suppressing DNA damage and apoptosis. Free Radic Biol Med. 2019 Nov 1;143:84-94.
  3. Rodríguez-Varela C, Labarta E. Does Coenzyme Q10 Supplementation Improve Human Oocyte Quality? Int J Mol Sci. 2021 Sep 2;22(17):9541.
  4. Lucignani G, Jannello LMI, Fulgheri I, et al. Coenzyme Q10 and Melatonin for the Treatment of Male Infertility: A Narrative Review. Nutrients. 2022 Nov 1;14(21):4585.
  5. Zhao Y, Zhao X, Zhang G, et al. Efficacy of coenzyme Q10 supplementation for male infertility with high sperm DNA fragmentation index: a protocol for a systematic review and meta-analysis. BMJ Open. 2023 Jun 6;13(6):e068368.
  6. Brown AM, McCarthy HE. The Effect of CoQ10 supplementation on ART treatment and oocyte quality in older women. Hum Fertil (Camb). 2023 Apr 27:1-9. Epub ahead of print.
  7. Miles MV, Horn P, Miles L, et al. Bioequivalence of coenzyme Q10 from over-the-counter supplements. Nutr Res. 2002;22(8):919-29.

Bron: Springfield Nutra

Comments are closed.