Jodiumtekort in de voeding leidt onder meer tot schildklierknobbeltjes (nodules), struma (vergrote schildklier) en hypothyreoïdie. Een milde jodiumdeficiëntie wordt gedefinieerd als zijnde een dagelijks jodiuminname van maximaal 70 µg/dag. Dit is de absolute minimumwaarde waaraan de dagelijkse volwassen jodiuminname moet voldoen. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH) jodium voor volwassenen is vastgelegd op 150 mcg/dag.
In de afgelopen decennia zijn jodiumverrijkingsprogramma's opgezet om jodium-gerelateerde aandoeningen te voorkomen en in 2004 had 70% van de mensen wereldwijd toegang tot gejodeerd zout. Wanneer een land een joderingsprogramma start, neemt de prevalentie van hypothyreoïdie aanzienlijk af. Wat minder goed bekend is, is of er een verandering te zien valt in afname van schildkliernodules na het starten van een joderingsprogramma. Dit laatste werd onderzocht in een Deens onderzoek uit 2014. De onderzoekers gingen na of het schildklierweefsel veranderde qua structuur nadat een joderingsprogramma in Denemarken was geïntroduceerd.
Onderzoeksopzet
Van 2208 personen uit verschillende Deense regio’s met mild tot matig jodiumtekort, werd een schildklier-echografie genomen. Alle personen werden gedurende een periode van 11 jaar gevolgd, dit na de start van het verplichte joderingsprogramma. Er werd gekeken naar schildklierknobbeltjes die groter waren dan 5 mm. Tijdens de follow-up bleken de niveaus van jodium in de urine inderdaad gestegen, wat wijst op een algehele toename van de jodiuminname.
Follow-up
Van de 618 proefpersonen met schildklierknobbeltjes aan het begin van de studie hadden 147 (23,8%) geen knobbeltjes bij de follow-up. Ongeveer één derde van de knobbeltjes die werden vastgesteld aan het begin van het onderzoek, bleek 11 jaar later verdwenen. Het verdwijnen van schildklierknobbeltjes was niet geassocieerd met het TSH-niveau.
4 Jodiumtips:
- Zorg voor een gemiddelde jodiuminname van 150 µg of neem twee druppels vloeibare jodium (kaliumjodide) per dag. Kaliumjodide is uitstekend te doseren en is goed opneembaar. Dit garandeert jodiumsufficiëntie zeker voor mensen die weinig tot geen brood en producten uit de zee eten.
- Algen en zeewieren zijn de rijkste natuurlijke bronnen van jodium, gevolgd door vis en schaal- en schelpdieren. Hou er rekening mee dat deze vaak belast zijn met zware metalen.
- Het gehalte in fruit, groenten en granen is afhankelijk van het bodemgehalte aan jodium, maar is over het algemeen laag.
- Ongeraffineerd zeezout geniet de voorkeur en bevat meer jodium dan geraffineerd keukenzout, maar is niet voldoende om jodiumtekort op te heffen.
Referentie
Krejberg A, et al. Thyroid nodules in an eleven year DanThyr follow-up study. JCEM 2014; 99(12):4749-4754.
Bron: Energetica Natura