Prenataal luteïne en zeaxanthine en cognitie

Prenataal-luteine-en-zeaxanthine-en-cognitie-e1706520284856Luteïne en zeaxanthine zijn belangrijk voor de foetale ontwikkeling van de hersenen en het netvlies. Het zijn de meest voorkomende carotenoïden in de hersenen. Onvoldoende inname ervan tijdens de zwangerschap kan zowel voor de moeder als het kind nadelig zijn. Een recente studie bekeek het verband tussen maternale inname van luteïne en zeaxanthine tijdens de zwangerschap en cognitieve functies bij het kind.

De recente Amerikaanse studie werd uitgevoerd in een cohort van 1580 moeder-kind paren. In een vroege fase van de zwangerschap (ca. 9e-10e week) en aan het eind van het tweede trimester (26e-28e week) vulden de moeders een voedselfrequentievragenlijst in, zodat de luteïne/zeaxanthine-inname berekend kon worden.
Bij de kinderen werden verschillende cognitieve tests afgenomen op een mediane leeftijd van ruim zes maanden, ruim drie jaar en 7,7 jaar [1].

Verbale intelligentie

Uit deze grootschalige studie kwam een verband naar voren tussen een hogere maternale inname van luteïne/zeaxanthine tijdens de zwangerschap en een betere verbale intelligentie en een betere gedragsregulatie en executief functioneren bij het kind rond een leeftijd van 7,7 jaar (6,6-10,9 jaar). Daarnaast werd er een verband waargenomen met een betere sociaal-emotionele ontwikkeling [1].

Voorkeurscarotenoïden voor de hersenen

De hersenen hebben een voorkeur voor luteïne/zeaxanthine boven andere carotenoïden. Bij kinderen is dit zelfs nog sterker dan bij volwassenen. Bij kinderen bestaat meer dan de helft van de carotenoïden in de hersenen uit luteïne. Dit is tweemaal meer dan bij volwassenen [1]. Bij kinderen bleek luteïne het voornaamste carotenoïde te zijn in hersengebieden die te maken hebben met gezichtsvermogen, gehoor, geheugen en executieve functies.

Risico op luteïne/zeaxanthine depletie

Tijdens de zwangerschap worden van alle maternale carotenoïden vooral luteïne en zeaxanthine getransporteerd naar de foetus [1]. Ze worden eveneens actief getransporteerd naar de moedermelk en luteïne is ook in moedermelk het meest voorkomende carotenoïde [1].
Vanwege de actieve overdracht van maternaal luteïne/zeaxanthine naar de foetus voor de ontwikkeling van de hersenen en het netvlies, kan een inadequate inname ervan het risico geven van een te sterke afname uit weefsels bij de moeder, waaronder uit het maculapigment [2]. Luteïne en zeaxanthine zijn de enige carotenoïden (samen met de stereo-isomeer meso-zeaxantine) in het maculapigment in het netvlies van de ogen. Afname van maculapigment kan het gezichtsvermogen verslechteren. Inderdaad worden er bij zwangere vrouwen soms onverwacht lage spiegels aangetroffen van carotenoïden in de huid, wijzend op depletie tijdens de zwangerschap [3].

Prenatale suppletie

Een aantal onderzoekers wijzen er op dat prenatale supplementen geen of zelden luteïne en zeaxanthine bevatten en dat er geen richtlijnen zijn voor een adequate inname hiervan tijdens de zwangerschap ter preventie van depletie. En dat terwijl er steeds meer bekend is geworden over het belang van deze specifieke carotenoïden voor cognitieve en visuele functies [2].

Om het belang van een aanbeveling voor prenatale suppletie met luteïne/zeaxanthine te kunnen onderbouwen hebben deze onderzoekers onlangs een studie uitgevoerd bij 47 zwangere vrouwen, waarvan 41 de studie geheel afmaakten.
Het eerste deel van de gepubliceerde resultaten laat zien dat prenatale suppletie met luteïne (10 mg/d) en zeaxanthine (2 mg/d) gedurende zes tot acht maanden tijdens de zwangerschap, in sterke mate de luteïne/zeaxanthine-status verbetert (in serum en huid) bij moeder en kind [4]. De rest van de resultaten, die nog wachten op publicatie, tonen o.a. eveneens een sterke toename van macula pigment bij de moeders [5].

Referenties:

  1. Mahmassani HA, Switkowski KM, Scott TM, et al. Maternal Intake of Lutein and Zeaxanthin during Pregnancy Is Positively Associated with Offspring Verbal Intelligence and Behavior Regulation in Mid-Childhood in the Project Viva Cohort. J Nutr. 2021 Mar 11;151(3):615-627.
  2. Addo EK, Gorusupudi A, Allman S, et al. The Lutein and Zeaxanthin in Pregnancy (L-ZIP) study-carotenoid supplementation during pregnancy: ocular and systemic effects-study protocol for a randomized controlled trial. Trials. 2021 Apr 22;22(1):300.
  3. Bernstein PS, Arunkumar R. The emerging roles of the macular pigment carotenoids throughout the lifespan and in prenatal supplementation. J Lipid Res. 2021;62:100038. Epub 2021 Feb 6.
  4. Addo EK, Allman SJ, Arunkumar R, et al. Systemic Effects of Prenatal Carotenoid Supplementation in the Mother and her Child: The Lutein and Zeaxanthin in Pregnancy (L-ZIP) Randomized Trial -Report Number 1. J Nutr. 2023 Aug;153(8):2205-2215.
  5. Lutein & Zeaxanthin in Pregnancy – Carotenoid Supplementation During Pregnancy: Ocular and Systemic Effects (L-ZIP). https://clinicaltrials.gov/study/NCT03750968?term=NCT03750968&rank=1&tab=results. Geraadpleegd 12-01-2024.

Bron: https://springfieldnutra.com/nieuws/prenataal-luteine-en-zeaxanthine-en-cognitie/

Comments are closed.