Door verkalking in de slagaderen in de benen wordt de toevoer van zuurstofrijk bloed belemmerd. Het gebrek aan zuurstof voor de beenspieren zorgt bij inspanning voor pijnklachten. Dit verschijnsel wordt ook wel ‘etalagebenen’ (claudicatio intermittens) genoemd. behandelingen voor deze aandoening beperken zich tot looptraining, fysiotherapie, dotteren en andere operatieve ingrepen. Een gezonde leefstijl (beweging, niet roken) en een gezond voedingspatroon zijn, net als bij hart- vaatziekten, belangrijk bij de preventie van etalagebenen. Daarnaast lijkt voedingssuppletie met vitamine K2 een veelbelovende optie om etalagebenen te voorkomen.
De symptomen van etalagebenen ontstaan door een zuurstoftekort in de spieren, veroorzaakt door de verkalking van slagaderen in het been. Mogelijk spelen daarbij bepaalde eiwitten in de wand van het bloedvat een rol. Één zo’n eiwit is matrix-GLA-proteïne (MGP).
Dit eiwit is onder meer betrokken bij de kalkafzetting aan de vaatwand. Inactief MGP werkt aderverkalking in de hand, terwijl actief MGP een sterk remmend effect heeft op de kalkafzetting in de bloedvaten. Voor de omzetting van inactief MGP naar actief MGP is vitamine K (voornamelijk vitamine K2) nodig.
Al eerder is aangetoond dat een hogere inname van vitamine K2 via de voeding een beschermend effect heeft op het ontwikkelen van atherosclerose. Zo toonde een onderzoek van de Universiteit Utrecht aan dat een hogere consumptie van vitamine K2 geassocieerd is met 20% minder verkalking in de kransslagaders van het hart in vergelijking met een lage inname van deze vitamine [1].
Ook in een groot onderzoek onder de bevolking van Rotterdam werd een risicoreductie van 50% gevonden van verkalking van de aorta en overlijden door een hartinfarct, bij een hogere vitamine K2 inname [2]. Dit verband gold niet voor vitamine K1.
De rol van MGP is ook onderzocht bij spataderen [3]. In de wand van de spataderen was een groot deel van het MGP inactief, wat gepaard ging met kalkafzettingen. Toevoeging van vitamine K aan het spataderweefsel kon de kalkafzetting weer verminderen. Daarnaast zorgt overmatig inactief MGP voor een pathologische verdikking van de spataderwand door een woekering van gladde spiercellen in de vaatwand [3].
Vitamine K kan van therapeutische waarde zijn bij etalagebenen. Door de vaatwand gezond en vrij van kalkafzettingen te houden wordt mogelijk het ontstaan van etalagebenen afgeremd. Vooral een hogere inname van vitamine K2 is hierbij belangrijk. Bovendien is vitamine K nodig om andere eiwitten te activeren die aan de vaatwand een rol spelen tegen het ontstaan van trombose (proteïne S en proteïne C). Trombose geeft een hoog risico op afsluiting van een bloedvat.
Van vitamine K2 bestaan verschillende vormen. Menaquinone-7 (MK-7) is de meest biologisch actieve vorm van vitamine K2. Deze natuurlijke vorm wordt goed opgenomen en heeft een langere verblijftijd in het lichaam, waardoor positieve effecten behaald kunnen worden.
Literatuur:
1. Beulens JW, Bots ML, Atsma F et al. High dietary menaquinone intake is associated with reduced coronary calcification. Atherosclerosis, 2009;203(2):489-493.
2. Geleijnse JM, Vermeer C, Grobbee DE, Schurgers LJ, Knapen MHJ, van der Meer IM, Hofman A and Witteman JCM. Dietary Intake of Menaquinone Is Associated with a Reduced Risk of Coronary Heart Disease: The Rotterdam Study. J Nutr, 2004;134(11):3100-3105.
3. Cario-Toumaniantz C, Boularan C, Schurgers LJ et al. Identification of Differentially Expressed Genes in Human Varicose Veins: Involvement of Matrix Gla Protein in Extracel - lular Matrix Remodeling. J Vasc Res, 2007;44(6):444-459.
Bron: Nieuwsbrief Springfield
